Mitologia germańska. Bogowie i boginie

Przekazywane z ust do ust przez wieki...
Izis
Nowicjusz
Nowicjusz
Posty: 46
Rejestracja: 2006-07-02, 15:16
Lokalizacja: Katowice

Mitologia germańska. Bogowie i boginie

Post autor: Izis »

Mitologia germańska. Bogowie i boginie
W pewien sposób można stwierdzić iż Germanie wyróżniali trzy rasy Bogów:
- Asów (Aesirów)
- Vanów (Wanów)
- Thursów (Olbrzymów)

Przyjmując dużą generalizację można powiedzieć iż między Asami a Thursami toczy się nieustanna wojna, której przyczyną jest zabicie przez Odyna i jego braci (Wiliego i We) praojca Olbrzymów - Ymira. Jest to jednak duże uproszczenie - z niektórymi olbrzymami bowiem Bogów łączyła przyjaźń (np. Aegir, w którego siedzibie czasami ucztowali, Loki, którego z Odynem łączyło braterstwo krwi), inni służyli im radą bądź wiedzą (np. Norny, Mimir).

Vanowie, którzy pojawiają się później, przy okazji mitu o Gullweig i początkowo są również wrogami Asów, wchodzą z nimi w przymierze i wymieniają się ku jego utrwaleniu "zakładnikami" - Honira ze strony Asów i Njorda ze strony Vanów. Wraz z Njordem do Asgardu przybyły również jego dzieci - Frey i Freya. Zakładnicy w pewnym momencie zasymilowali się z Asami i na połączone rasy Bogów (Asów i Vanów) istnieje określenie Tiwarowie.

Warto zaznaczyć iż niektóre postacie z mitologii wedle różnych źródeł miały różne pochodzenie. Niejednoznaczności te wynikają często z różnic w interpretacji tekstów, różnych okresów, podczas których te teksty powstawały i wersji, jaką dany autor przyjął.

Freya
Słowo Freya jest tłumaczone dosłownie jako Pani. Od jej imienia określano szlachetnie urodzone kobiety własnie przydomkami Frú, Frúa.

Freya była córką Njorda Boga morza (dokładniej wód przybrzeżnych żeglugi i rybołóstwa) i prawdopodobnie jego siostry Nerthus - Ziemi w/g Tacyta. Jej bratem i prawdopodobnie początkowo kochankiem lub mężem był Frey. Wywodziła się z rodu Wanów, stąd jej przydomki: Wanadis, Wanagod i Wanabrúðr.

W Asgardzie znalazła się po wojnie Wanów z Asami, jednakże prawdopodobnie przybyła tam dobrowolnie. W mitologii występuje jako Bogini przychylna ludziom. Była znana jako "Pani pięknych pól" a także jako Bogini miłości i seksu oraz małżeństwa - pełniła więc funkcję związaną z płodnością, rodziną i dostatkiem.

Obok tej funkcji, była wiązana również ze sztukami magicznymi, w tym z seiðr. Uznawano ją również za wieszczkę.

W Asgardzie zamieszkiwała siedzibę Fólkvangr, do której zabierała połowę należnych jej wojowników z pól bitewnych (których współdzieliła z Odynem), goszcząc ich w sali zwanej Sessrúmnir - tak więc mimo iż jest to jej funkcja traktowana zazwyczaj pobocznie, była również Boginią wiązaną z wojną i śmiercią.

Jeździła na złotym dziku - Hildisvín lub w powozie zaprzężonym w dwa koty. Ponadto posiadała naszyjnik Brisingamen, który sprawiał iż nikt nie był w stanie się jej oprzeć (i za który zapłaciła spędzając noc z każdym z czterech karłów, którzy go wykonywali), oraz szatę z sokolich piór, która pozwalała jej zmieniać postać w sokoła.

Innymi jej imionami były:
- Skjolf
- Mardoll (prawdopodobnie wchłonięta przez Freję Bogini morza i pierwsza żona Heimdalla)
- Horn (len)
- Gefn (dająca -> być może tu również jest związek z runą Gebo)
- Syr (Świnia, Maciora -> dziś pejoratywne, dawniej odnosiło się to określenie do aspektu płodności i macierzyństwa tej Bogini)

W zależności od regionu geograficznego i okresu była czasami łączona w jedną Boginie z Frigg - żoną Odyna. Gdy występowała osobno, zazwyczaj jej mężem był Odd, człowiek, z którym miała dwie córki i za którym z powodu długiej rozłąki płakała złotymi łzami.

Niektórzy insynuują iż można ją również połaczyć w jedną osobę z Gullweig, która była przyczyną wojny między Asami i Wanami, jednakże jest to kwestia dyskusyjna.

Z Freyą łączone są szczególnie dwa mity - o naszyjniku Brisingamen i
legenda o Thrymie.

HeimdallR

może być tłumaczony dosłownie jako "Drzewo Świata" (Dallr - prawdopodobnie indo-europejskie okreslenie na drzewo, kolumnę ale również łuk lub dolinę, Heim - świat, dom) znany jest również pod imionami Hallinskiði (Krętorogi), Gullintanni (Złotozęby) i Windhler (Wietrzne Morze). W mitologii występuje również jako Rig - ojciec trzech warstw społecznych i w pewien sposób również wszystkich ludzi (mimo iż ich nie stworzył) - stąd jak najbardziej prawidłowy jest zwrot w wieszczbie Volvy określający ludzi jako synów Heimdalla (megir HeimdallaR).

Voluspa, strofa pierwsza:
1. Zważcie a słuchajcie, świętego rodu
większe i mniejsze, dzieci Heimdalla,
O Ojcu zabitych (*) opowieść będzie,
dawne to dzieje, lecz dobrze je pamiętam.

(*) Valfather - Ojciec zabitych, to jeden z przydomków Odyna.

Jego matkami było dziewięć dziewic - fal morskich, być może właśnie od morskiej piany pochodzi więc jego kolejny przydomek - "Biały".

Cechami charakterystycznymi Heimdalla był doskonały słuch i wzrok. Potrzebował też zaledwie tyle snu co ptak. Doskonale go to predystynowało do roli strażnika Asgardu, jaką piastował w Himinbjorgu - swej siedzibie, skąd pilnował Bifrostu - tęczowego mostu.

Jednym z jego atrybutów jest róg - Gjallarhorn, ukryty pod Yggdrasilem. Informację o nim również znajdujemy w Voluspie, strofa 27:

27. O rogu wiem Heimdalla,
ukrytym w korzeniach świętego drzewa,
W nim to spoczywa, przez Ojca zmarłych wlana
moc i potęga; Chcecież poznać więcej?

Być może było to zatem jedno z naczyń do których przelany został miód poezji wykradziony przez Odyna. Rogiem tym HeimdallR ogłosi nadejście Olbrzymów w dniu Ragnaroku - końca świata wedle Voluspy strofa 46:

46. Szybko nadeszli synowie Mimira,
głos przeznaczenia brzmi w dźwięku Gjallarhornu;
Głośno dmie weń Heimdall, wznosząc róg w górę,
W strachu dygoczą wszyscy co do Hel zdążają.

Poza Mitem o Rigu, który stworzył wśród ludzi warstwy społeczne, jednocześnie wlewając w ich żyły boską krew (charakterystyczne jest to iż niezależnie od warstwy), a następnie przekazując im Runy, HeimdallR zapisał się w mitologii również w micie o kradzieży naszyjnika Freyi - Brisingamena.

Związki Heimdalla z morzem, pozwalają przypuszczać iż jego żoną była pierwotnie bogini Mardoll, w późniejszym okresie utożsamiona z Freyą.

W czasie Ragnaroku HeimdallR zostanie zabity przez swego zaprzysiężonego wroga - Lokiego, którego szczerze nienawidził, jednocześnie z jego ręki zginie również sam Loki.

Dyskusyjna jest sprawa przynależności Heimdalla do określonej rasy. Jego matkami było dziewięć fal - określanych w poemacie "Hyndluljod" jako córy Jotunów - należałby więc do olbrzymów. Co do Ojca nie możemy być pewni. Pozycja wskazywałaby na przynależność do rodu Asów, ale w "Thrymskviða" istnieje zwrot iż jak pozostali Vanowie znał przyszłość.

Zważywszy na jego pochodzenie i imię można go w pewien sposób traktować jako personifikację drzewa świata - Yggdrasila.

Niektóre źródła traktują Heimdalla jako tożsamego z Odynem, jednakże Lokasenna jest tu doskonałym dowodem na to iż byli to raczej osobni Bogowie. Loki obrażając Bogów wyraźnie rozgraniczył Heimdalla od Odyna - wręcz sugerując iż Heimdall ma poślednią funkcję "odźwiernego", Lokasenna strofa 48:

48. "Zamilknij, Heimdallu! bo z dni dawnych
Marne jest twe przeznaczenie;
W ciągłej gotowości stać musisz od zawsze,
Jako strażnik niebios, pilnując."

Thor
Thor (Grom, Piorun), zwany był na kontynencie Donarem i należał do rodu Asów. był synem Odyna i Jord (Ziemi), i jednym z najpopularniejszych Bogów wśród ludzi.

Początkowo jako rządzący pogodą i zjawiskami atmosferycznymi, patronował głównie rolnikom i rzemieślnikom (był również Bogiem niewolników jako ciężko pracujących), jednakże jego funkcją była również walka z olbrzymami - reprezentującymi siły natury przeciwne człowiekowi i co istotne również choroby (zaklęcie z Canterbury odwołuje się bezpośrednio do niego, jako "uświęcającego" - tu w znaczeniu odganiajacego swym młotem lub niszczącego wręcz, olbrzyma, przeciw któremu zaklęcie jest skierowane).

Późniejsza militaryzacja społeczeństwa spowodowała niewątpliwie wysunięcie na plan pierwszy owej "walki" Thora z olbrzymami, co uczyniło z niego również Boga wojowników.

Żoną Thora jest Sif, o której wiele nie wiadomo (wedle niektórych źródeł mogła być również Olbrzymką), jednakże jej złote włosy kojarzone są najczęściej ze złotymi łanami zbóż, co dobrze koresponduje z pierwotną funkcją Thora, jako Boga pogody.

Thor jako jedyny nie mógł korzystać z Bifrostu, był więc skazany na przekraczanie dwóch rzek aby dostać się do Asgardu na Thingi (Spotkania) Bogów.

Przedmiotami wiązanymi z Thorem jest jego słynny młot - Mjollnir, którego symbol był używany w dawnych czasach jako talizman przeciw olbrzymom, pasy siły oraz rękawice. Dwa ostatnie przedmioty, dodawały Thorowi siły, niezbędnej do ujęcia Mjollnira w dłonie. Na swe wyprawy przeciw olbrzymom, Thor wyrusza na rydwanie ciągniętym przez dwa kozły.

Jego przeznaczeniem jest zabicie w dniu Ragnaroku Midgardsorma (Jormungarda) - węża otaczającego ziemie i gryzącego własny ogon. Niestety czyn ten okupi własnym życiem, gdyż padnie martwy od ugryzienia tegoż węża.

Obrazek
młot Thora
Thursowie
Thursowie, czyli olbrzymi wytępują w mitologii Germańskiej jako personifikacje sił natury przeciwnych człowiekowi i Bogom oraz chorób. Początkiem owej nienawiści między Thursami a Bogami jest zabójstwo Ymira, praojca lodowych olbrzymów, dokonane przez Odyna i jego braci - Wiliego i We.

To iż działalności olbrzymów przypisywano choroby, mamy widoczne nawet dziś - np. zastrzał przypisuje się właśnie "strzale Thursa" a związane z nim ropne zapalenie nazywa się "tussebit". Śladem tych wierzeń jest również runiczny amulet z Sigtuny oraz Zaklęcie z Canterbury (oba datowane na okolice XI wieku).

Warto zwrócić uwagę iż Germanie rozróżniali dwa główne rodzaje olbrzymów - Lodowych (zwanych też Hrimthursami, w wypadku pierwszych trzech pokoleń (poprzedzajacych potop) i Jotunami, które pochodziły od Belgemira - jedynego olbrzyma lodowego, który wraz z żoną przeżył potop), których praojcem był Ymir i Ognistych, do których należał Loki, a których władcą był Surt (Surtr - Czarny).

Myliłby się ten jednak, kto uznałby olbrzymów za odpowiednik chrześcijańskich diabłów - nic bardziej mylnego. Przykładem może być mądry Mimir, siedzący przy swym źródle mądrości, innym sa Norny, przepowiadające losy Boskie i ludzkie. Aegira - olbrzyma morza odwiedzali Bogowie na uczty (na jednej z nich miała miejsce właśnie słynna kłótnia Lokiego z Bogami, uwieczniona w Lokasennie), na koniec piękna Gerd ("Ziemia", lub "Odrodzone Pole") - wybranka Freya i jej krewniaczka Skadi, która została żoną Njorda.

To oczywiście tylko przykłady, jednakże pokazujące iż istotą charakteru olbrzymów jest nie tyle zło samo w sobie ile zło pojmowane przez ludzi. Trzęsienie ziemi, czy grad albo ulewa, niszcząca plony nie jest wszak złe samo w sobie, ale nikt też nie jest szczęśliwy widząc je. Ludzie w dawnych czasach musieli walczyć - zwłaszcza na północy z wieloma przeciwnościami - ostry klimat, groźne zwierzęta, szalejące żywioły, morze pochłaniające mężów i braci... wreszcie choroby czy choćby starość - to wszystko należało do domeny olbrzymów i starano się z tym walczyć wraz z Bogami na wszelkie możliwe sposoby, przyjmując jednakże niektóre z tych elementów jako nieuniknione.


źródło:http://www.runy.net.pl/
Izis
Nowicjusz
Nowicjusz
Posty: 46
Rejestracja: 2006-07-02, 15:16
Lokalizacja: Katowice

Post autor: Izis »

Tak, zgadzam się z Tobą , że jest jedną z najciekawszych. Ja młot Thora podarowałam mojemu ukochanemu:). On bardzo lubi tą mitologią
Mamuna
Nowicjusz
Nowicjusz
Posty: 27
Rejestracja: 2006-09-24, 15:01
Lokalizacja: północ

Post autor: Mamuna »

Odyn (Odin)
- najwyższy z bogów nordyckich z dynastii Azów, odpowiednik południowogermańskiego Wodana - bóg wojny i wojowników, bóstwo mądrości, poezji i magii.

Atrybutami Odyna są kruk, wilk i włócznia, posiada dwa kruki - Hugin (Myśl) i Munin (Pamięć), które codziennie przynoszą mu informacje co się dzieje w dziewięciu światach i dwa wilki - Geri (Zachłanny) i Freki (Srogi), które żywią się mięsem ze swego talerza w Valhalli. Odyn zasiada na tronie Hlidskjalf, mającym taką właściwość, że widać z niego wszystko co dzieje się w dziewięciu światach.

Włócznia Odyna - Gungnir, przynosiła zwycięstwo stronie, po której walczyła w bitwie.

Symbolem Odyna jest krzyż umieszczony w okręgu, znany jako krzyż celtycki.

Odyn odznacza się prawdziwą mądrością - by ją posiąść poświęcił jedno oko, dajac je Mimirowi w zamian za napicie się ze studni wiedzy Mimira. Następnie Odyn powiesił się na drzewie Yggdrasil na dziewięć dni, przebity własną włócznią, przez co nauczył się dziewięciu magicznych pieśni i osiemnastu run. To właśnie jemu przypisuje się odkrycie pisma runicznego i odkrycie jego magicznej mocy. Swą mądrość wykorzystywał przy czynieniu czarów, rozwiązywaniu zagadek - miał dar poznawania ludzkich myśli. Był również bogiem wojowników i ich przywódców - cechowała go gwałtowność, ale również spryt i przebiegłość na polu walki. Zmarłych w boju wojowników gromadził w swoim domu w Asgard - Walhalli, gdzie oczekiwali z nim ostatniej bitwy przy końcu świata ragnarök.

Według niektórych podań corkami Odyna sa walkirie, które zbierają dla niego połowę wojowników poległych w bitwie. Odyn przebiera się czasem za swego niepozornego sobowtóra Oda, aby go nikt nie rozpoznał. W tej postaci ożenił się z Freją na jedną noc, a potem uciekł. Odyn posiada ośmionogiego konia, Sleipnira zdolnego podróżować poprzez światy (Asgard, Midgard, Niflheim). Koń został mu podarowany przez Lokiego, boga oszustw.

Jednym z przydomków Odyna jest Yggr lub Ygg (Straszliwy). Przydomek ten stanowi część nazwy Yggdrasil odnoszącej się do "Drzewa Świata", na którym znajdowały się Asgard, Midgard, Utgard i Hel.

tekst z wikipedii
ODPOWIEDZ

Załóż konto lub zaloguj się, aby dołączyć do dyskusji

Aby wysłać odpowiedź, musisz być zarejestrowanym użytkownikiem

Załóż konto

Nie masz konta? Zarejestruj się, aby dołączyć do naszej społeczności
Członkowie forum mogą zakładać tematy i śledzić odpowiedzi
Jest to bezpłatne i zajmuje tylko minutę

Zarejestruj się

Zaloguj się

Wróć do „Mity i legendy”